«خودفریبی» (self-deception)
ترم اول فوق لیسانس که به سال 1384 برمیگرده، در کلاس درس داستان کوتاه انگلیسی یکی از درون مایه های قشنگی که از استاد عزیزم آقای دکتر نجومیان یاد گرفتم «خودفریبی» (self-deception) بود. ایشان این تِم را در داستان کوتاه «مرده» (The Dead) اثر جیمز جویس پیشنهاد کردند و فرمودند که این تِم می تواند درون مایه مشترک و مرکزی همه داستانهای دوبلینی ها باشد. شخصیتهایی داستانی در مجموعه داستان دوبلینی ها که تنها نمادی برای مردم ایرلند نیستند، بلکه نماینگر وضعیت همه انسانها بر روی این کره خاکی هستند.
چند روزی است به این مسئله فکر میکنم که انسانهای اطرافم (و شاید خودم) وضعیتی مشابه شخصیتهای مجموعه داستانهای دوبلینی ها را دارند: همه به این باور رسیده ایم که انسانهایی مهم، کامل، و خردمند هستیم، اما شاید داریم خود را فریب می دهیم. ما چه اهمیتی داریم و به کدام بلوغ رسیده ایم، و یا چه درک صحیحی از اطراف خود و حتی از خودمان داریم...؟!!
سید شهاب الدین ساداتی